3 ve 4 Yaş Çocuklarda Gelişim Özellikleri ve Destekleme Yolları
MAKALE #8820 © Yazan Pdg.Elif KOCA | Yayın Nisan 2012 | 203,200 Okuyucu ÇOK OKUNUYOR
3 Yaş Gelişim Özellikleri
Fiziksel Gelişim Özellikleri
Kız Çocukları
BoyKilo
3.yaş 85-104 cm arası3.yaş 10.6-17.5 kg arası
3.5 yaş 89-108 cm arası3.5 yaş 11.2-19 kg arası
Erkek Çocukları
BoyKilo
3.yaş 86-105 cm arası3.yaş 11.1-18 kg arası
3.5 yaş 89-109 cm arası3.5 yaş 11.7-19.3 kg arası
Psiko – Motor Gelişim Özellikleri
Yardımsız yemek yemeye başlar.
Çizgi üzerinde yürür.
Daire etrafında döner.
Tek ve çift ayakla sıçrar, atlar.
Üç tekerlekli bisiklet sürer.
Merdiven inip çıkar.
Kendi soyunabilir, giyinmek için yardıma ihtiyacı vardır.
Büyük butonları açıp kapayabilir.
Kalın boyalarla ( pastel, mum boya…) boyama yapabilir.
Zihinsel Gelişim Özellikleri
Yaşını, adını, soyadını bilir.
Temel renkleri tanır.
Basit sorumluluk üstlenebilir.
Çok meraklıdır. Sürekli sorular sorar.
Dikkat süresi 3 – 4 dakikadır.
Çok merakılıdır.
Sürekli aynı soruları sorabilir. ( Neden, neden, kim, kim, o kim… )
Sevdiği hikayeleri tekrar tekrar okutur.
Anladığı kısa hikayeleri, hayallerini anlatır.
Ezbere kısa şiir okuyabilir.
Düşüncelerini kelimelerle açıklar.
Dil Gelişimi Özellikleri
Yaklaşık 1.000 kelime hazinesi vardır.
Basit cümlelerle konuşur.
Gramer kurallarına uygun konuşabilir.
İsteklerinden bahsetmeyi sever.
Kendi kendilerine konuşur.
Arkadaşlarıyla birlikte oynarken de kendi kendilerine konuşur.
Dilin temel yapılarını öğrenmeye başlarlar.
Konuşma hataları, dilbilgisi yanlışlıkları azalarak devam eder.
R, j, s gibi harfleri çıkarma da zorlanabilirler. Yağmur - yaamuy
Bazı kelimeleri yanlış kullanabilirler. Maymun - mannun; kelebek - kebelek...
Sosyal Gelişim Özellikleri
Anne –babasını örnek alır. Onların yaptıklarını yapar, konuştuklarını konuşur,giydiklerini giymek ister.
Telefona cevap verir.
Büyüklerden onay almak ister.
Sınırlamaları sürekli test eder.
Sıklıkla yalnız oynamayı tercih eder. Hayali oyunlar oynayabilir.
Diğer çocuklarla oyunlar kurar.
Sırasını bilir.
Başkalarıyla birlikte oynamaya başlar.
Başkalarıyla olmaktan hoşlanır.
Sosyal gelişimin hızlı olduğu bir dönemdir.
İletişime hızlı girebilir.
Beceri gerektirmeyen grup faaliyetlerinden sever.
Sözel istekleri yerine getirir, yardımcı olur.
Duygusal Gelişim Özellikleri
Topluluk içinde kendinden beklenen uygun davranışları gösterir.
Duyguları inişli çıkışlıdır.
Çok hızlı duygu değişikliği yaşayabilir. Bebeğini severken vurmaya başlayabilir.
Ağlama nöbetleri ve tutturmaları olabilir.
Yabancı olduğu nesne ve faaliyetlerden korkabilir.
Bazen bebek gibi davranabilir.
Rüyaları hakkında konuşmaya başlayabilir.
Kendinden emin görünür.
Konulan sınırlar dışı davranabilir.
Negatif, küstah olabilir.
Kontrollü özgürlüğe ihtiyacı vardır.
Cinsel Gelişim Özellikleri
Cinsiyetini bilir.
Arkadaşlarının cinsiyetini bilir.
Cinsiyetine uygun oyuncaklara, kıyafetlere yönelmeye başlar.
Annenin özellikle ayakkabılarını ve makyaj malzemelerini kullanmak ister.
4 Yaş
Gllelişim Özellikleri
“ Eğer çocuklarınız hiçbir şey yapamıyorsa, bu onlara hiçbir şey yaptırmamanızdan kaynaklanır.”
J.J.Rousseau
Fiziksel Gelişim Özellikleri
Kız Çocukları
Boy Kilo
4 yaş 92 – 112 cm arası 11.6 – 20.6 kg arası
4.5 yaş 94 – 115 cm arası 12 – 22 kg arası
Erkek Çocukları
Boy Kilo
4 yaş 92 – 114 cm arası 12.3 – 21.1 kg arası
4.5 yaş 95 – 118 cm arası 12.7 – 22.6 kg arası
Psikomotor Gelişim Özellikleri
- Sıçrama, koşma, tırmanma yetenekleri artar.
- Kolay yorulur.
- Sakardır.
- Topuklarıyla, ayakucuyla yürür, geri geri gidebilir.
- Tuvalet ihtiyacını kendisi karşılayabilir.
- Kendi giyinir, soyunur, fermuarını çekebilir.
- Bir metre yukarı atılan topu tutabilir.
- Hareket halindeki topa vurabilir.
- 20 cm yükseklikten atlayabilir.
- Titreterek de olsa üçgen, daire, kare çizebilir.
- Bildiği nesnelerin resmini çizer.
- Mantar panoya raptiye takar, söker.
Zihinsel Gelişim Özellikleri
- Eğlenceli, abartılı öykülerden hoşlanır.
- 10’a kadar sayabilir; bazı şekilleri tanır.
- Zaman kavramlarını anlamaya başlar (dün, bugün, yarın).
- Çok meraklıdır, sürekli “Neden?” diye sorar.
- Yardımsız oyuncaklarını toplar.
- Basit ev işlerini becerir.
- Dikkatlidir, öğrenmeye meraklıdır.
- Doğru ve yanlış arasındaki farkı anlamaya başlar.
- Hayal ile gerçeği ayırmaya başlar.
- Genelleştirmeyi öğrenmeye başlar.
- Hayal güçleri çok gelişmiştir.
- Hayalindeki objeleri çizebilir.
- Drama yapar.
Dil Gelişim Özellikleri
- Yaklaşık 1500–2000 sözcük hazneleri vardır.
- Dört, beş sözcüklü cümleler kurar.
- Daha anlamlı cümleler kurmaya başlar.
- Dilbilgisi, gramer hataları azdır.
- Derdini, olayları, gördüğü kısa filmi seri olarak anlatabilir.
- Gerek kendi kendine, gerekse toplulukta çok konuşur.
- Çünkü, gerçekten vb. anlatım gücüne yönelik cümleler kurar.
- Kafiyeli şiirleri, tekerlemeleri sever.
- Beğendiği öyküleri tekrar tekrar okutur.
- Çok sayıda sorular yöneltir.
- Kendine ait öyküler uydurur ve yaptıklarını anlatır.
- Zamanı algılar (yarın, daha sonra, gelecek hafta gibi).
Sosyal Gelişim Özellikleri
- 10 dakika süreyle televizyon seyreder.
- Sınırlamaları test eder. Annesine sorar.
- Tepkinizi gözlemek için argo sözler kullanır.
- Grup aktivitelerini sever.
- Farklı cinsiyet rollerini bilir.
- Yetişkinlerin aktivitelerini taklit ederek oyun oynar.
- Diğer çocuklarla oynar.
- Gruba katılır.
- Sosyaldir.
- Çok konuşur, her şeye karışır.
Duygusal Gelişim Özellikleri
- Bazen ilgi çekmek için bebek gibi davranır.
- Korkularında artış olur. Karanlık, böcek, yalnız kalmak en sık olanlarıdır.
- Şaka yapmayı sever.
- Kendine güvenir.
- Bağımsız olmayı sever.
- Uyumludur.
- Yetenekleri ve yapabildiği aktiviteler artmıştır.
- Sorumluluk almayı sever.
- Kurallara uyar.
Cinsel Gelişim Özellikleri
- Cinsel kimlik oluşturmuştur.
- Cinsel kimlik rolünü öğrenmeye başlar.
- Dünyaya nasıl geldiği gibi doğumla ilgili sorular sorar.
- Kendisini leyleklerin getirdiğine inanabilir.
Hiç yerinde durmuyor, düz duvara tırmanıyor, çok hareketli, hiperaktif mi acaba?… gibi sözler sarf etmeye başladıysanız çocuğunuz dört yaşında demektir. Onun peşinde koşmaktan yorulacaksınız, gözünüzle takip ederken başınız dönecek. Artık kolay kolay kandıramayacaksınız, o kadar çok konuşacak ki laf yetiştiremeyeceksiniz, parka gittiğinizde diğer çocuklarla birlikte oynamasına ve sizi aramamasına şaşıracaksınız. Argo sözcükler söylediğinde hayal kırıklığına uğrayacaksınız. Bunları yaşamanız gayet normal çünkü çocuğunuz dört yaşında.
Mantıklı açıklamalar yapması, kendi başına hareket etme becerisindeki gelişmişlik, artan fiziksel faaliyetleri bu yaşın özellikleri…
Etkinlik 4.1
Açıl Kilidim Açıl
Çocukla beraber oturun. Ellerinizi üst üste koyun, en üstteki elin sahibi başparmağıyla alttaki eli uyarıp aşağıdaki soruları sorsun, alttaki elin sahibi cevaplasın. Soru cevaplar bittikten sonra birbirinizi gıdıklayın.
Hani bunun kilidi?
Kuyuya düştü.
Kuyu ne oldu?
İnek içti.
İnek ne oldu?
Dağa kaçtı.
Dağ ne oldu?
Yandı, bitti, kül oldu.
Etkinlik 4.2
Sandalye Kapmaca
Tüm aile bireyleriyle severek oynayacağınız bir oyun. Sevdiğimiz bir müziği açıyoruz ve ortaya kişi sayısından bir eksik sandalye koyuyoruz. Müzik kapanınca sandalyelere oturamayan yanıyor ve oyundan çıkıyor, oyundan çıkanın ardından bir adet sandalye çıkartılıyor ve oyun son bir kişi kalana kadar devam ediyor.
Bu oyunu değişik versiyonlarla oynayabilirsiniz. Çocuğunuzla beraber renkli kartonlara geometrik şekiller çizin ve bunları kesin. Kestiğiniz geometrik şekilleri yere koyun. Müziği başlatın. Müzik kapanınca dışardan biri geometrik şekillerden birinin adını söyler ve oyuncular o şeklin üstünde toplanırlar. Yanılanlar oyundan çıkar.
Aynı yöntemi kartonlardan sayılar keserek ya da sadece renkleri seçerek de oynayabilirsiniz.
Bu oyun hem çocuğun renk, sayı, şekil kavramını oyun yoluyla kazanmasını sağlayacak, hem hafızada tutma gibi zihinsel işlevlerini destekleyecek hem de eğlenerek kaliteli zaman geçirmenizi sağlayacak.
Elif Koca, " Super Çocuk Yetiştirme Klavuzu" Goa yayınları,2008
Yeni Anne dergisi subat 2012
Fiziksel Gelişim Özellikleri
Kız Çocukları
BoyKilo
3.yaş 85-104 cm arası3.yaş 10.6-17.5 kg arası
3.5 yaş 89-108 cm arası3.5 yaş 11.2-19 kg arası
Erkek Çocukları
BoyKilo
3.yaş 86-105 cm arası3.yaş 11.1-18 kg arası
3.5 yaş 89-109 cm arası3.5 yaş 11.7-19.3 kg arası
Psiko – Motor Gelişim Özellikleri
Yardımsız yemek yemeye başlar.
Çizgi üzerinde yürür.
Daire etrafında döner.
Tek ve çift ayakla sıçrar, atlar.
Üç tekerlekli bisiklet sürer.
Merdiven inip çıkar.
Kendi soyunabilir, giyinmek için yardıma ihtiyacı vardır.
Büyük butonları açıp kapayabilir.
Kalın boyalarla ( pastel, mum boya…) boyama yapabilir.
Zihinsel Gelişim Özellikleri
Yaşını, adını, soyadını bilir.
Temel renkleri tanır.
Basit sorumluluk üstlenebilir.
Çok meraklıdır. Sürekli sorular sorar.
Dikkat süresi 3 – 4 dakikadır.
Çok merakılıdır.
Sürekli aynı soruları sorabilir. ( Neden, neden, kim, kim, o kim… )
Sevdiği hikayeleri tekrar tekrar okutur.
Anladığı kısa hikayeleri, hayallerini anlatır.
Ezbere kısa şiir okuyabilir.
Düşüncelerini kelimelerle açıklar.
Dil Gelişimi Özellikleri
Yaklaşık 1.000 kelime hazinesi vardır.
Basit cümlelerle konuşur.
Gramer kurallarına uygun konuşabilir.
İsteklerinden bahsetmeyi sever.
Kendi kendilerine konuşur.
Arkadaşlarıyla birlikte oynarken de kendi kendilerine konuşur.
Dilin temel yapılarını öğrenmeye başlarlar.
Konuşma hataları, dilbilgisi yanlışlıkları azalarak devam eder.
R, j, s gibi harfleri çıkarma da zorlanabilirler. Yağmur - yaamuy
Bazı kelimeleri yanlış kullanabilirler. Maymun - mannun; kelebek - kebelek...
Sosyal Gelişim Özellikleri
Anne –babasını örnek alır. Onların yaptıklarını yapar, konuştuklarını konuşur,giydiklerini giymek ister.
Telefona cevap verir.
Büyüklerden onay almak ister.
Sınırlamaları sürekli test eder.
Sıklıkla yalnız oynamayı tercih eder. Hayali oyunlar oynayabilir.
Diğer çocuklarla oyunlar kurar.
Sırasını bilir.
Başkalarıyla birlikte oynamaya başlar.
Başkalarıyla olmaktan hoşlanır.
Sosyal gelişimin hızlı olduğu bir dönemdir.
İletişime hızlı girebilir.
Beceri gerektirmeyen grup faaliyetlerinden sever.
Sözel istekleri yerine getirir, yardımcı olur.
Duygusal Gelişim Özellikleri
Topluluk içinde kendinden beklenen uygun davranışları gösterir.
Duyguları inişli çıkışlıdır.
Çok hızlı duygu değişikliği yaşayabilir. Bebeğini severken vurmaya başlayabilir.
Ağlama nöbetleri ve tutturmaları olabilir.
Yabancı olduğu nesne ve faaliyetlerden korkabilir.
Bazen bebek gibi davranabilir.
Rüyaları hakkında konuşmaya başlayabilir.
Kendinden emin görünür.
Konulan sınırlar dışı davranabilir.
Negatif, küstah olabilir.
Kontrollü özgürlüğe ihtiyacı vardır.
Cinsel Gelişim Özellikleri
Cinsiyetini bilir.
Arkadaşlarının cinsiyetini bilir.
Cinsiyetine uygun oyuncaklara, kıyafetlere yönelmeye başlar.
Annenin özellikle ayakkabılarını ve makyaj malzemelerini kullanmak ister.
4 Yaş
Gllelişim Özellikleri
“ Eğer çocuklarınız hiçbir şey yapamıyorsa, bu onlara hiçbir şey yaptırmamanızdan kaynaklanır.”
J.J.Rousseau
Fiziksel Gelişim Özellikleri
Kız Çocukları
Boy Kilo
4 yaş 92 – 112 cm arası 11.6 – 20.6 kg arası
4.5 yaş 94 – 115 cm arası 12 – 22 kg arası
Erkek Çocukları
Boy Kilo
4 yaş 92 – 114 cm arası 12.3 – 21.1 kg arası
4.5 yaş 95 – 118 cm arası 12.7 – 22.6 kg arası
Psikomotor Gelişim Özellikleri
- Sıçrama, koşma, tırmanma yetenekleri artar.
- Kolay yorulur.
- Sakardır.
- Topuklarıyla, ayakucuyla yürür, geri geri gidebilir.
- Tuvalet ihtiyacını kendisi karşılayabilir.
- Kendi giyinir, soyunur, fermuarını çekebilir.
- Bir metre yukarı atılan topu tutabilir.
- Hareket halindeki topa vurabilir.
- 20 cm yükseklikten atlayabilir.
- Titreterek de olsa üçgen, daire, kare çizebilir.
- Bildiği nesnelerin resmini çizer.
- Mantar panoya raptiye takar, söker.
Zihinsel Gelişim Özellikleri
- Eğlenceli, abartılı öykülerden hoşlanır.
- 10’a kadar sayabilir; bazı şekilleri tanır.
- Zaman kavramlarını anlamaya başlar (dün, bugün, yarın).
- Çok meraklıdır, sürekli “Neden?” diye sorar.
- Yardımsız oyuncaklarını toplar.
- Basit ev işlerini becerir.
- Dikkatlidir, öğrenmeye meraklıdır.
- Doğru ve yanlış arasındaki farkı anlamaya başlar.
- Hayal ile gerçeği ayırmaya başlar.
- Genelleştirmeyi öğrenmeye başlar.
- Hayal güçleri çok gelişmiştir.
- Hayalindeki objeleri çizebilir.
- Drama yapar.
Dil Gelişim Özellikleri
- Yaklaşık 1500–2000 sözcük hazneleri vardır.
- Dört, beş sözcüklü cümleler kurar.
- Daha anlamlı cümleler kurmaya başlar.
- Dilbilgisi, gramer hataları azdır.
- Derdini, olayları, gördüğü kısa filmi seri olarak anlatabilir.
- Gerek kendi kendine, gerekse toplulukta çok konuşur.
- Çünkü, gerçekten vb. anlatım gücüne yönelik cümleler kurar.
- Kafiyeli şiirleri, tekerlemeleri sever.
- Beğendiği öyküleri tekrar tekrar okutur.
- Çok sayıda sorular yöneltir.
- Kendine ait öyküler uydurur ve yaptıklarını anlatır.
- Zamanı algılar (yarın, daha sonra, gelecek hafta gibi).
Sosyal Gelişim Özellikleri
- 10 dakika süreyle televizyon seyreder.
- Sınırlamaları test eder. Annesine sorar.
- Tepkinizi gözlemek için argo sözler kullanır.
- Grup aktivitelerini sever.
- Farklı cinsiyet rollerini bilir.
- Yetişkinlerin aktivitelerini taklit ederek oyun oynar.
- Diğer çocuklarla oynar.
- Gruba katılır.
- Sosyaldir.
- Çok konuşur, her şeye karışır.
Duygusal Gelişim Özellikleri
- Bazen ilgi çekmek için bebek gibi davranır.
- Korkularında artış olur. Karanlık, böcek, yalnız kalmak en sık olanlarıdır.
- Şaka yapmayı sever.
- Kendine güvenir.
- Bağımsız olmayı sever.
- Uyumludur.
- Yetenekleri ve yapabildiği aktiviteler artmıştır.
- Sorumluluk almayı sever.
- Kurallara uyar.
Cinsel Gelişim Özellikleri
- Cinsel kimlik oluşturmuştur.
- Cinsel kimlik rolünü öğrenmeye başlar.
- Dünyaya nasıl geldiği gibi doğumla ilgili sorular sorar.
- Kendisini leyleklerin getirdiğine inanabilir.
Hiç yerinde durmuyor, düz duvara tırmanıyor, çok hareketli, hiperaktif mi acaba?… gibi sözler sarf etmeye başladıysanız çocuğunuz dört yaşında demektir. Onun peşinde koşmaktan yorulacaksınız, gözünüzle takip ederken başınız dönecek. Artık kolay kolay kandıramayacaksınız, o kadar çok konuşacak ki laf yetiştiremeyeceksiniz, parka gittiğinizde diğer çocuklarla birlikte oynamasına ve sizi aramamasına şaşıracaksınız. Argo sözcükler söylediğinde hayal kırıklığına uğrayacaksınız. Bunları yaşamanız gayet normal çünkü çocuğunuz dört yaşında.
Mantıklı açıklamalar yapması, kendi başına hareket etme becerisindeki gelişmişlik, artan fiziksel faaliyetleri bu yaşın özellikleri…
Etkinlik 4.1
Açıl Kilidim Açıl
Çocukla beraber oturun. Ellerinizi üst üste koyun, en üstteki elin sahibi başparmağıyla alttaki eli uyarıp aşağıdaki soruları sorsun, alttaki elin sahibi cevaplasın. Soru cevaplar bittikten sonra birbirinizi gıdıklayın.
Hani bunun kilidi?
Kuyuya düştü.
Kuyu ne oldu?
İnek içti.
İnek ne oldu?
Dağa kaçtı.
Dağ ne oldu?
Yandı, bitti, kül oldu.
Etkinlik 4.2
Sandalye Kapmaca
Tüm aile bireyleriyle severek oynayacağınız bir oyun. Sevdiğimiz bir müziği açıyoruz ve ortaya kişi sayısından bir eksik sandalye koyuyoruz. Müzik kapanınca sandalyelere oturamayan yanıyor ve oyundan çıkıyor, oyundan çıkanın ardından bir adet sandalye çıkartılıyor ve oyun son bir kişi kalana kadar devam ediyor.
Bu oyunu değişik versiyonlarla oynayabilirsiniz. Çocuğunuzla beraber renkli kartonlara geometrik şekiller çizin ve bunları kesin. Kestiğiniz geometrik şekilleri yere koyun. Müziği başlatın. Müzik kapanınca dışardan biri geometrik şekillerden birinin adını söyler ve oyuncular o şeklin üstünde toplanırlar. Yanılanlar oyundan çıkar.
Aynı yöntemi kartonlardan sayılar keserek ya da sadece renkleri seçerek de oynayabilirsiniz.
Bu oyun hem çocuğun renk, sayı, şekil kavramını oyun yoluyla kazanmasını sağlayacak, hem hafızada tutma gibi zihinsel işlevlerini destekleyecek hem de eğlenerek kaliteli zaman geçirmenizi sağlayacak.
Elif Koca, " Super Çocuk Yetiştirme Klavuzu" Goa yayınları,2008
Yeni Anne dergisi subat 2012
5 Beğeni 
4 yaş, 3 yaş, üç yaş, dört yaş, üç yaşın özellikleri, dört yaşın özellikleri, üç yaş çocukları, dört yaş çocukları
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
